سلامت كودك

سن : كودك دو ماهه تا كودك شش ماهه

در ماه هاي اوليه زندگي لمس و حركت اطلاعات بيشتري از بينايي در اختيار كودك قرار مي دهند. زماني كه كودك سه ماهه مي شود اشيا را نزديكتر به كودك بياوريد تا تجربه بينايي بيشتري بدست بياورد. كودك براي گرفتن شي دستش را مشت كرده و به سمت او مي اورد تا جاييكه نهايتا دستش به آن مي خورد اين كار به رشد حس عمقي و تخمين فاصله او كمك مي كند.

ديدن اشيا از فاصله نزديك

زماني كه كودك دو ماهه شد به او دستهايش را نشان دهيد و انها را در اطاف چشمهايش تكان دهيد و او را تشويق كنيد تا سعي كند دستهايش را دنبال كند.

استفاده از جغجغه

كودك را تشويق كنيد به سمت جغجغه كه در نزديكي او قرار دارد سرش را بچرخاند. اين كار نياز مند ثبات و كنترل گردن در چرخش مي باشد و كودك براي انجام اين فعاليت نيازمند تطابق بينايي است.

 در پايان اين دوره كودك مي تواند اشيا متحرك را با چشمانش دنبال كند و حركات دستش را با چشمهايش هماهنگ كند. بينايي در تعامل با بقيح حس ها رشد مي كند و هيچ وقت به تنهايي تكامل پيدا نمي كند. بنابراين مطمئن شويد نوزادتان علاوه بر ديدن بشنود لمس كند و بچشد. نوازد علاوه بر اينكه جغجغه را مي بيند مي فهمد كه توليد صدا هم مي كند. وقتي يك نوزاد به هشق و توجه لمس مي شود معز او از هورمون هايي كه آن را قادر به تشكيل ارتباطات بيشتري مي كند لبريز مي شود. در سالهاي بعدي اين ارتباطات شبكه اي از نورون ها در مغز ايجاد مي كند.

بيشتر بدانيم : كودك يازده ماهه

سن : كودك ده ماهه

به محض اين كه كودكان قادر به حركت و جابه جايي مي شوند نردبان افقي براي آنها جذاب مي شود در ۱۰ ماهگي يا زودتر( كودك نه ماهه و حتي هشت ماهه )  كودكان ياد مي گيرند پاهاي شان را براي گذاشتن روي پله ي نردبان بلند كنند و همزمان پله بالاتر را مي گيرند دقت كنيد كه دست هنگام گرفتن پله كاملا بسته شده و شست زير پله قرار گيرد.

چهار دست و پا رفتن روي پله هاي نردبان افقي

كودك را تشويق كنيد با دست ها و زانوها يا پاهايش در طول نردبان حركت كند رنگ كردن پله ها به كودك در آگاهي رنگ كمك مي كند .

اصلاح الگوي نگه داشتن پله نردبان  با دست – طوري كه شست در زير باشد – به درست نگه داشتن مداد در آينده كمك مي كند.

بالا رفتن از نردبان ايستاده

يادگيري بالا رفتن با نردبان هاي عمودي آسان تر است اين كار مثل چهار دست و پا بالا رفتن است به كودكتان كمك كنيد پاها و در صورت لزوم دست هايش را روي پله بگذارد .

تكرار موجب يادگيري مي شود

يك نردبان كوچك با ۱۲ پله از نرده هاي چوبي ۲ سانتي متري و به فاصله ي ۱۰ سانتي متر از هم تهيه كنيد . هنگامي كه كودك براي رسيدن به پله بعدي خود را به سمت بالا يا در طول نردبان هل مي دهد انقياض عضلاني و مهارت گرفتن با دست تقويت مي شود.

درست گذاشتن پا نيازمند رشد راه هاي جديد عصبي در نوزاد است تقويت توانايي منقبض كردن چند عضله در زانو به صورت هم زمان براي مهارت ضرب زدن لگد زدن و پريدن در آينده مناسب مي باشد.

بيشتر بدانيم :

كودك سه ماهه

كودك يازده ماهه

سن : كودك يك ماهه تا كودك يك ساله

تصورات غلطي درباره ي يبوست نوزادان وجود دارد

آيا حركت كم روده اي طبيعي است؟

تغذيه با شير مادر بسيار غني  و مغزي است، گاهي تمام آن جذب مي شود و تنها مقدار كمي براي دستگاه گوارش باقي مي ماند و مدفوع دير به دير دفع شود. به صورت منحصر به فرد نوزادان تغذيه شده با شير مادر هفته اي يكبار اجابت مزاج دارند. ساير نوزادان قدري كندتر كه كاملاً نرمال است. اگر چه ممكن است نوزادتان درد بكشد و شما بايستي در آن صورت با پزشك تماس بگيريد.

يبوست شديد يك دليل پزشكي دارد (مثلاً عملكرد بد ماهيچه هاي روده يا هرگونه انسداد)، در حالي كه مدفوع سفت بسيار رايج است.

يبوست

خطر پزشكي براي يبوست وجود ندارد و تعريفي از مدت زمان حركات روده اي براي يبوست وجود ندارد. اگر نوزادتان ۵-۴ روز يكبار مدفوع روان دارد معمولاً سالم است. از طرف ديگر اگر براي اجابت مزاج سفت خود خون و يا رنگ تيره مدفوع داشت با پزشك صحبت كنيد.

نكاتي براي روان كردن يبوست نوزادان

اگر با شير خشك تغذيه مي شود از برند ديگري استفاده كنيد (بخاطر داشته باشيد يبوست دليل مناسبي براي قطع شير مادر نيست)

مقداري شكر حل نشدني يا آب ميوه تيره (آلو يا گلابي) به شير خشكش اضافه كنيد. يا اگر كودك 4 ماهه  به بالاست قدري آب بيشتر به او بدهيد. (آب حداكثر ۱ يا ۲ اونس بيشتر نشود)

از شياف گليسيرين يا يك دماسنج چرب شده در صورتي كه شكر جواب نداد استفاده كنيد. بدون صحبت با دكتر فقط و فقط يكبار از اين روش استفاده كنيد.

به خاطر داشته باشيد بيشتر نوزادان مبتلا به يبوست درواقع به چيزي نياز ندارند.

چه موقع بايد درباره يبوست نوزاد نگران شد؟

اگر مدفوع سخت نوزاد باعث ناراحتي او شد، با پزشك اطفال صحبت كنيد، اما به خاطر داشته باشيد مدفوع روان و نرم اما گاه به گاه يبوست نيست و كم پيش مي آيد به كمك نياز داشته باشد.

بيشتر بدانيم :

كودك 9 ماهه

كودك 10 ماهه

سن : كودك يك ماهه تا كودك شش ماهه

تاثير: تكامل – مهار رفلكس هاي اوليه

كودكان براي حركت كردن بايد درباره ي بدنشان ياد بگيرند.

حركت باعث رشد مغز شده و حاصل تحول بازتاب هاي ابتدايي مادرزادي اي (حركات غير ارادي) است؛ كه در اوايل بارداري به وجود مي آيند (جنيني) و هنگام تولد نيز وجود دارند.

بسياري از رفلكس ها در تحول و رشد كودك دخيل هستند.

وول خوردن كرمي

اين رفلكس ابتدايي؛ قبل و بعد از تولد تا زماني كه كودك چهار ماهه مي شود وجود دارد و براي رشد حياتي است. همه والدين؛ نوزادشان را هنگام وول خوردن به جلو (وقتي به شكم خوابيده) ديده اند.زماني كه كودك دو ساله شد ميتوان از يك او خواست كه براي رشد آگاهي از هر دو سمت بدنش؛ مثل كرم روي زمين وول بخورد.

حركات نوساني و قدرتي

از چهار هفتگي؛ در حاليكه محكم زير قفسه سينه نوزادتان را نگه داشته ايد؛ او را به شكم قرار داده و تشويق كنيد براي تقويت عضلات گردن و شانه اش؛ سرش را بلند كند. در اين حالت بدن نوزاد شكلي شبيه به پيكان رو به بالا را پيدا خواهد كرد. اين كار به او كمك مي كند روي رفلكس هاي ابتدايي تحت تاثير حركت سر؛ كنترل ارادي پيدا كند

بيشتر بدانيم :

كودك هجده ماهه

سن : كودك يك ماهه تا كودك يك ساله

حركات روده در نوزادان هر چند وقت يك بار اتفاق مي افتد؟

شما ممكن است از تعداد پوشك هاي مصرفي روزانه نوزاد خود متعجب شويد. بسياري از نوزادان حداقل ۱ يا ۲ بار حركت روده اي در طي روز دارند. در انتهاي هفته اول، نوزادان ممكن است ۵ تا ۱۰ بار در روز حركات روده اي داشته باشند. نوزاد شما ممكن است بعد از هر بار تغذيه، دفع داشته باشد. ممكن است زماني كه نوزاد شما بيشتر غذا مي خورد و در طي آن ماه اول بزرگ تر مي شود، تعداد حركات روده اي كم شود.

حركات روده اي چه شكلي خواهند داشت؟

حركات روده اي نوزاد تازه به دنيا آمده مي تواند در روزها، هفته ها و ماه هاي بعد از تولد بسيار تغيير كند. مدفوع مي تواند رنگ هاي مختلفي داشته باشد- كه همگي آن ها كاملا براي كودك شما طبيعي هستند:

اولين مدفوعي كه نوزاد دفع مي كند، غليظ، سياه سبز و چسبناك است. اين مدفوع، مكونيوم نام دارد.

معمولا از اين حالت، در  طي چند روز اول، مدفوع به رنگ سبز تغيير مي كند. در انتهاي هفته اول به رنگ زرد يا زرد قهوه اي در مي آيد.

مدفوع كودكي كه شير مادر مي خورد، زردتر از كودكي است كه شير خشك مي خورد.

طبيعي است كه مدفوع نوزاد شل يا خميري باشد، به خصوص اگر با شير مادر تغذيه شود.

حركات روده اي با بزرگ شدن كودك چه تغييري مي كند؟

همچنان كه نوزاد شما بزرگ مي شود و شروع به خوردن غذاهاي جامد مي كند، ممكن است متوجه تغييراتي در مدفوع كودك خود شويد.

زماني كه شما با شير مادر تغذيه مي كنيد يا شير خشك به نوزاد مي دهيد، مدفوع ممكن است از فرم نرم تا شل يا خيلي شل تغيير كند.

زماني كه به نوزادان غذاهاي جامد مي دهيد، مدفوع سفت  تر مي شود و ممكن است بوي بيشتري داشته باشد.

اگر غذا خرد نشده باشد، ممكن است تكه هاي غذا را در مدفوع مشاهده كنيد.

بايد مراقب چه چيزي باشيد؟

پوشك نوزاد مي تواند به شما سرنخ هايي درباره سلامت نوزاد بدهد، به خاطر اينكه مدفوع نوزاد خيلي تغيير مي كند، دانستن اين كه آيا كودك مشكل دارد يا خير مي تواند دشوار باشد. در كل:

مدفوع سفت يا خشك مي تواند به اين معني باشد كه نوزاد مايعات كافي دريافت نمي كند يا اينكه كودك شما به خاطر تب يا بيماري ديگري مايعات از دست مي دهد.

افزايش در تعداد حركات روده اي يا مقدار زياد مايعات در مدفوع مي تواند نشانه ي اسهال باشد.

اسهال شديد ممكن است علامت عفونت با ويروس يا باكتري باشد. اسهال معمولا توسط ويروس ايجاد مي شود و دارو كمكي به آن نمي كند. اسهال ممكن است باعث از دست رفتن مايعات شود.

بيشتر بدانيم :

كودك ده ماهه

كودك هجده ماهه

سن: كودك يك ماهه تا كودك شش ماهه

تاثير: رشد مهارتهاي حركتي – تكامل – حس وستيبولار

نوزاد خود را در حاليكه سرش رو به بالا است بغل كنيد و آرامي او به طرفيت تاب دهيد اين كار را مي توانيد پنج بار تكرار كنيد.

همين فعاليت را مي توانيد در حاليكه سر نوازد رو به پايين است و كاملا حمايت مي شود تكرار كنيد.

درحالت نشسته به نحوي كه پشت او را كاملا با تنه خود حمايت مي كنيد اين فعاليت را تكرار كنيد.

نوزادان معمولا ۵ روز بعد از تولد مي توانند بر روي شكم خود بخوابند و به اين وضعيت عادت كنند. اين وضعيت باعث مي شود تا نوزادان بتوانند با تكان دادن خود كم كم بر رفلكس هاي اوليه كه با آن به دنيا آمده اند غلبه كنند. همچنين اين وضعيت منجر به تقويت عضلات گردن كودك مي شود كه آن هم به نوبه خود براي غلبه بر رفلكس هاي اوليه بسيار مهم مي باشد.

بيشتر بدانيم :

كودك ده ماهه

كودك هجده ماهه

سن : كودك يك ماهه تا كودك يك ساله

چرا نوزادم زياد بالا مي آورد؟

احتمالاً شير از دهانش سرازير كرده است. تقريباً نيمي از نوزادان به صورت مكرر بالا مي آورند. اوج اين مسئله زماني است كه كودك چهار ماهه است.

وقتي نوزادتان شير خشك يا مادر مصرف مي كند قدري هوا نيز همراه آن مي بلعد. هوا در شير، گير مي كند. زماني كه هوا به سمت بالا حركت مي كند مقداري از مايع از طريق دهان يا بيني او خارج مي شود. نوزادان مقدار زيادي مواد مغذي بسته به اندازه شان مصرف مي كنند، بعضي آنها بيش از  حد مصرف كرده و بنابراين مقدار اضافي خارج مي شود.

دستگاه گوارش هنوز خوب رشد نكرده است. ماهيچه هاي پايين مري كه رفت و برگشت غذا را كنترل مي كنند هنوز سرعت صحيح را ندارند. براي همين تعجبي ندارد كه نوزاد اين همه لباس كثيف مي كند.

راهي وجود دارد؟

از روش هاي زير استفاده كنيد تا غذا پايين بماند:

نوزاد را در وضعيت عمودي نگه داريد تا تغذيه اش تمام شود. تغذيه در وضعيت خميده (در آغوش شما يا نشسته روي صندلي) باعث مي شود كه شير نتواند مسير مستقيمي را به سمت شكم طي كند.

در محيطي آرام تغذيه انجام شود. سروصداي محيط و ساير عوامل حواس پرتي به حداقل برسد. اجازه ندهيد نوزاد آنقدر گرسنه شود تا به او شير بدهيد. اگر حواسش پرت باشد، يا به شدت عصباني باشد احتمال بلعيدن هوا به شدت بالا مي رود.

اگر شير خشك مصرف مي كند حواستان جمع باشد كه سوراخ پستانك آنقدر كوچك نباشد كه او را خسته كند و باعث شود هوا بمكد از طرف ديگر اگر سوراخ گشاد باشد مجبور به قورت دادن سريع است چون پشت هم مايع در دهان او جاري است.

بعد از شير دهي كاري كنيد كه آروغ بزند اگر بين شيردهي وقفه ايجاد شد قبل از ادامه ي تغذيه آروغ بزند بنابراين هواي اضافه خارج مي شود و تغذيه اش روي لايه اي از هوا قرار نمي گيرد. البته حواستان باشد روي شانه تان يك پارچه پهن كنيد كه در صورت بالا آوردن احتمالي كثيف نشود.

بيشتر بدانيم :

كودك هفت ماهه

كودك يازده ماهه

سن: كودك هجده ماهه  تا كودك دو ساله

با دركي كه از طريق فعاليت هاي حسي- حركتي حاصل مي شود مغز به تجربيات كودك در انجام حركات معنا مي بخشد كودكان نو پا بسيار كنجكاو هستند حركت كودكان در محيط، لمس كردن، بوييدن، چشيدن، گاهي اوقات گوش كردن و دست كاري محيط بدون خطر نيست اما به كودكانتان در حد مجاز اجازه خطر كردن دهيد اين موضوع كمك شاياني به يادگيري عملي او خواهد كرد و در ضمن خلاقيت واعتماد به نفسش را بالا خواهد برد.

هنگام تقويت مهارت هاي اوليه ، رشد اعصاب باعث رشد تواناييهاي جديد مي شوند.

مغز عضلات را كنترل مي كند توانايي مغز براي ارسال پيام هاي واضح به عضلات بستگي به عملكرد صحيح و تجارب حركتي دارد.

بايد بدانيد كه همه ي مهارت هاي ارتباطي خواندن، نوشتن، گفتار و حالات بدني پايه ي حركتي دارند (به همين دليل كه براي كودكاني كه اختلال يادگيري دارند پايه ي همه ي تمارين از تمارين حسي – حركتي آغار مي شود )

بسياري از اين فعاليتهاي در كودكاني با شرايط محيطي خوب فراهم مي شود و به طور طبيعي رشد مي كند ممكن است والدين از كافي بودن تحريكات حسي – حركتي

كودك شان در سال هاي قبل از مدرسه اطمينان نداشته اشند علت اين امر شرايط محيطي و فقدان آگاهي والدين از ارزش فعاليت هاي حسي – حركتي مي باشد.

آمادگي براي مدرسه طي سال هاي قبل از مدرسه رشد كرده و تقويت مي شود، نوشتن به هماهنگي حركتي نياز دارد هماهنگي حركتي نتيجه ي مستقيم رشد عملكرد هاي حسي و هماهنگي حركات درشت مي باشد.

بيشتر بدانيم :

كودك هفت ماهه

كودك نه ماهه

سن: كودك  دو ماهه تا كودك شش ماهه

تاثير: رشد مهارتهاي حركتي – تكامل

تمرينات به نوزاد شما براي سازماندهي حواس در مغز كمك مي كند.فرصت بيشتر براي تمرين پاسخ هاي خودكار بيشتري در نوزاد شما توليد مي كند.در ابتدا غلت زدن او هنگام دراز كردن دستش به سمت يك اسباب بازي تصادفي است.

تمرين غلتيدن

غلتيدن… چرخيدن به پشت و رو را تشويق كنيد…او را تشويق كنيد به سمت پايين يك سطح شيب دار غلت بزند. داخل يك پتو به سمت بالا و پايين غلتيدن براي كودك شما سرگرم كننده است.

تمرين براي پاهاي كودك

پاها را گرفته و خم كنيد تا رفلكس ها را به كار بيندازيد. فشار روي پاشنه پا باعث باز شدن شست ها و فشار روي پنجه پا باعث خم شدن شست ها مي شود. به اين ترتيب پاها غالبا خم و سپس صاف مي شوند.

رفلكس هاي پا در آينده براي راه رفتن مهم هستند. لمس و حس پوستي براي آگاهي از بدن مهم هستند. هنگامي كه گردن و پشت تقويت مي شوند مهار رفلكس هاي اوليه ادامه مي يابد.

تقويت گردن و پشت كودك

درحاليكه نوزاد طاقباز خوابيده هر دو دستش را نگه داشته و به آرامي او را از زمين يا تشك بلند كنيد. اين تمرين عضلات گردن… شانه ها…و آرنج را تقويت مي كند. آماده باشيد و هر گاه سر كودك به عقب افتاد تمرين را متوقف كنيد.

بيشتر بدانيم :

• رشد كودك 4 ماهه
• رشد كودك 8 ماهه

سن : كودك يك ماهه تا كودك يك ساله

عدم تقارن سر نوزادان : جمجمه با شكل نامتقارن به اين نام خوانده مي شود. بعضي از اين شرايط خفيف هستند و ممكن است براي والدين قابل توجه تر از فرد ديگر باشد. به هر حال اين شرايط بايد توسط پزشك شما پيگيري شود و اگر شديد باشد، ممكن است ارزيابي و درمان بيشتر لازم باشد.

چه چيزي باعث ايجاد اين شرايط شده است؟

جمجمه در نوزادان بسيار نرم است. زماني كه آنها در يك پوزيشن به مدت طولاني و مكرر باقي مي مانند، مغز در جهتي كه حداقل مقاومت را دارد رشد مي كند.  شكل جمجمه بر اساس رشد مغز است. اين حالت فرم غيرعادي سر را ايجاد مي كند با برآمدگي در سمت پيشاني، تخت شدن پشت سر و راستاي غير طبيعي چشم ها.  اين تغيير طي زمان اتفاق مي افتد و به ندرت در هنگام تولد وجود دارد. اين تغيير شكل سر اكتسابي است و مرتبط با زمينه ژنتيكي يا مراقبت والدين نيست

آيا آسيب مغزي همراه با اين شرايط وجود دارد؟

نه – آسيب مغزي همراه با تغييرات شكل وضعيتي سر يا بدشكلي وجود ندارد. اين به اين معني است كه كودكان با اختلالات نورولوژيكي شامل آسيب مغز ممكن است تغيير شكل هاي بد شكل سر داشته باشند اما آنها نتيجه آسيب مغزي هستند نه علت آن.

چه كاري مي توان براي اصلاح اين ناهنجاري انجام شود؟

كليد مهم براي درمان موفق كودك تشخيص زودهنگام است. اگر درمان قبل از سن چهار ماهگي شروع شود، نتايج عالي معمولا با بازگشت شكل سر نرمال به دست مي آيد. اگر نگه داشتن كودك در يكي از اين وسايل ضروي باشد، وضعيت او بايد تغيير يابد. همينطور قرار دادن كودك روي شكم توصيه مي شود زماني كه كودك در بغل نيست، غذا نمي خورد يا خواب نيست. تمام اين ها شامل قرار دادن يك پتو روي زمين و قرار دادن كودك روي پتو روي شكمش است. اين پيشرفت ها تحرك سر و نيز توانايي و رشد اندام فوقاني را تحريك مي كند.

چه اتفاقي مي افتد اگر ما كاري نكنيم و اجازه دهيم سر همينطور رشد كند؟

احتمال بازگشت سر به وضعيت طبيعي تر در دو تا سه سالگي بسيار بيشتر است اما داده هاي بسيار كمي براي حمايت اين مسئله وجود دارد. با اين حال اگر ما تعدادي از كودكان كه عدم تقارن سر در نوزادي دارند را بررسي كنيم و سپس كودكاني كه آن را در دو تا سه سالگي دارند بررسي كنيم، تفاوت  ها چشم گير است.

بيشتر بدانيم :

• رشد كودك هجده ماهه
• رشد كودك دو ساله